DEHB Nedir? DEHB Testi 2023

DEHB Nedir? DEHB Testi Nedir?

DEHB yani dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu durumunun kısaltılmış halidir. DEHB, çocukluk döneminin en sık görülen bozukluklarının başında gelir. Çocukta dikkat yönetimi ve davranış kontrol sorunları yaşanır. En sık karşılaşılan dönemse çocukların okula başladığı ilk dönemlerde ortaya çıkmaktadır. Dürtü; kişiyi eyleme yönlendiren ve bu yaptığı eylemi sonuçlarını düşünmeden uygulamaya koymaktır. Dürtüyü bozukluk yapan durumsa ona engel olamama durumudur.

Çoğu zaman, hiperaktivite ve dürtüsellik gençlik yıllarında veya biraz daha uzun bir süre boyunca azalır veya kaybolur.

Dikkat eksikliği ve dürtüsellik,  harekete geçmeden önce odaklanmayı, hareketsiz kalmayı ve düşünmeyi zorlaştıran yaygın bir durumdur. Dikkat eksikliği olan bazı insanlar esas olarak odaklanma sorunu yaşarlar. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, beyindeki farklılıklardan kaynaklanan yaygın bir durumdur. Ancak bazıları aynı zamanda hiperaktif  ve dürtüseldir. Bu özellikle çocuklar ve gençler için geçerlidir.  Ancak odaklanma sorunu genellikle devam eder. Bazı insanlara liseden sonra veya yetişkin olana kadar DEHB tanısı konulamaz. Detaylı İncele: hiperaktivite nedir?

En sık DEHB belirtileri nelerdir?

İnsanlara DEHB tanısı ne zaman konulursa konulsun, semptomları daha yönetilebilir hale getirebilecek tedaviler vardır. Ve okulda ve işte işleri kolaylaştırabilecek destekler var. Öğrencilerde dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu görülme oranı % 6 ile 12 arasındadır. DEHB’li kişiler, yürütme işlevi olarak bilinen bir grup temel beceride sorun yaşarlar . Bu da okuldan işe ve günlük yaşama kadar hayatın birçok alanında zorluklar yaratıyor. Örneğin, DEHB’li kişiler genellikle organize olmak, yönergeleri takip etmek ve duygularını yönetmek için mücadele ederler.

DEHB, duyguları yönetmek de dahil olmak üzere diğer becerileri de etkileyebilir.

Dikkat eksikliği / hiperaktivite bozukluğu, dikkat etmekte güçlük çekmekten daha fazlasına neden olabilen zihinsel sağlık durumudur. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu sorunu olan çocuklar, günlük aktiviteleri planlama ve odaklanma gerektiren işleri yönetmekte zorlanırlar. DEHB zor bir durumdur. Ancak durumun doğru analizi ve doğru çözüm adımları ile öğrencinin zayıf alanları telafi edilir. Diğer yandan güçlü yanları ve yetenekleri nasıl geliştireceği belirlenir.

 Öğrencide DEHB nedir? Dikkat Neden Dağılır?

Odaklanma sorunu yaşayan öğrencinin sınıf ortamında DEHB öğrencinin yaşadığı belirtiler şunlardır.

• Bu çocuklar sınıf içerisinde uyum bozuklukları gözlenir.
• Dersi takip etmede güçlük yaşarlar.
• Yerinde duramama sıkıntısı vardır.
• Sıklıkla başkalarının sözünü kesme eğilimindedirler.
• Çevreleri tarafından genellikle sakar olarak nitelendirilirler.
• Yüksek sesle konuşma, korkusuzlukları ve cesaretleri ile dikkat çekebilirler.

Hiperaktivite Nedir? Hiperaktivite (DEHB) Belirtileri Nelerdir?

Bir nöro davranış bozukluğu olan DEHB, dikkat eksikliğine, dikkat dağınıklığına, hiperaktiviteye ve dürtüsel davranışlara neden olur. Genetik ve çevrenin bir rol oynaması muhtemel olsa da, DEHB’nin nedenleri büyük ölçüde bilinmemektedir. Üç ana DEHB türü, belirgin semptomları ile tanımlanır:

1. Dürtüsel/hiperaktif DEHB: Bu, DEHB’nin en az görülen türüdür. Dikkat zorluğu olmaksızın dürtüsel ve hiperaktif davranışlarla karakterizedir.
2. Dikkatsiz / dikkati dağılabilir DEHB: Bu tip DEHB, hiperaktivite olmaksızın dikkat güçlükleri ve dikkat dağınıklığı ile karakterizedir.
3. Kombine DEHB: Bu en yaygın tiptir ve dürtüsellik, hiperaktivite, dikkat dağınıklığı ve dikkat güçlüğü ile karakterizedir.

Dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu (DEHB), akademik ve sosyal sorunlar ve gergin ebeveyn-çocuk ilişkileri dahil olmak üzere, bireyin yaşamının birçok yönünü etkileyebilen kronik, güçten düşürücü bir bozukluktur.

DEHB’li çocuklar büyüdükçe, bozukluğun kendilerini ve ailelerini etkileme şekli değişir. Yürütücü işlevdeki temel zorluklar, bireyin çevresinin taleplerine bağlı olarak sonraki yaşamda farklı bir tabloyla sonuçlanır. Bu, aile ve okul kaynaklarının yanı sıra yaş, bilişsel yetenek ve çocuğun veya gencin iç görüsüne göre değişir. DEHB olan bir bireyin ihtiyaçlarına duyarlı ve bozukluğun etkilerinin farkında olan bir ortam hayati önem taşımaktadır. Optimal tıbbi ve davranışsal yönetim, DEHB’li bireyi desteklemeyi ve kendileri ve bir bütün olarak toplum üzerindeki olumsuz etkileri en aza indirirken tam potansiyellerine ulaşmalarını sağlamayı amaçlar.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu DEHB Görülme Oranları

Görülme sıklığı sanıldığından daha sık bir oranı kapsamaktadır.% 4-8 gibi bir oranda görülmektedir; bu da 25-30 kişilik bir sınıfta en az 1-2 öğrenci görülebileceği anlamına gelmektedir. Bu bakımdan okulda sınıf ve rehber öğretmeniyle iletişim halinde olmak önemlidir. Ev içerisinde çok hareketli olan çocuk okulda da benzer davranışları sergiliyorsa uzman desteği almak faydalı olacaktır.

Eğer öğrencide dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu varsa, ebeveyn desteği hayati önem taşımaktadır.

Dürtü kontrol bozukluğu yaşayan çocukların genellikle bunu çocukluk döneminde yaşadığı ve sonra bu belirtilerin ortadan kalktığı gibi yanlış bir kanı da mevcut. Yaş büyüdükçe belirtilerde değişmektedir yani ortadan tamamen kalkma gibi bir durum söz konusu değildir. Örnek vermek gerekirse okul döneminde sırasında beklemekte güçlük çeken çocuk yetişkin olduğunda araç kullanırken ışıkta beklemekte güçlük çekebilir diyebiliriz. Detaylı İncele: dikkat dağınıklığı test uygula!

dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu nedenleri nedir?

Zayıf konsantrasyon, yüksek düzeyde aktivite ve dürtüsellik normal okul öncesi çocukların sık görülen özellikleridir. Sonuç olarak, yüksek düzeyde denetim önemlidir. Bu yaş grubunda genellikle alışılmadık derecede düşük oyun yoğunluğu ve aşırı motor huzursuzluğu vardır. Gecikmiş gelişim, muhalif davranış ve zayıf sosyal beceriler gibi ilişkili zorluklar da mevcut olabilir.

Bu erken aşamada bile, bir çocuk sıradan ebeveyn isteklerine ve davranışsal tavsiyelere cevap vermediğinde ebeveyn stresi çok büyük olabilir.

Okul öncesi çocuklar ve bakıcıları ile hedeflenen çalışmanın, ebeveyn çocuk etkileşimini geliştirmede ve ebeveyn stresini azaltmada etkili olduğu gösterilmiştir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan ilkokul çocuğu, sınıf arkadaşları okulda başarılı bir şekilde öğrenmelerini sağlayan beceri ve olgunluklarını geliştirmeye başladıkça sıklıkla farklı olarak görülmeye başlar. Duyarlı bir öğretmen, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan yetenekli bir çocuğun başarılı olmasına izin vermek için sınıf ortamını düzenler.

Belirtilerine göre DEHB çeşitleri nelerdir?

Çocuk daha sık akademik başarısızlık, akranları tarafından reddedilme ve düşük benlik saygısı yaşar . Belirli öğrenme güçlükleri gibi eşlik eden sorunlar da çocuğu etkilemeye başlayarak tanı ve tedaviyi daha da karmaşık hale getirebilir. Bir eğitim psikoloğu tarafından yapılan değerlendirme, öğrenme güçlerini ve zorluklarını ortaya çıkarmaya yardımcı olabilir ve sınıfta gerekli destek konusunda tavsiyelerde bulunabilir.

Sıklıkla, evde veya bakıcılarla yapılan gezilerde (örneğin, alışveriş yaparken, parkta veya diğer aile üyelerini ziyaret ederken) zorluklar da bu yaşta daha belirgin hale gelir. Ebeveynler, aile üyelerinin çocuğa bakmayı reddettiğini ve diğer çocukların onları partilere veya dışarıda oynamaya davet etmediğini görebilir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu birçok çocuğun uyku düzeni çok kötüdür ve fazla uykuya ihtiyaçları yok gibi görünse de, uyku kötü etkilendiğinde gündüz davranışları genellikle daha kötüdür.

Sonuç olarak, ebeveynlerin kendilerine çok az zamanları olur; çocuk ne zaman uyanık olursa onları izliyor olmalılar. Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, aile ilişkileri ciddi şekilde gergin olabilir ve bazı durumlarda ek sosyal ve finansal zorluklar getirerek bozulabilir. Bu, çocukların kendilerini üzgün hissetmelerine, hatta muhalif veya saldırgan davranışlar sergilemelerine neden olabilir.

Dikkat ve Odaklanma Sorunu ve Davranışları Kontrol Sorunu NEDENLERİ:

Genel olarak odaklanma ve hareket bozukluğunun nedenlerinden söz edecek olursak aşağıdaki nedenler karşımıza çıkmaktadır.

• Genetik faktörler
• Çevresel etkenler
• Nörolojik faktörler
• Biyolojik etkenler
• Psikososyal etkenler

Ergenlik, küçük çocuklarda genellikle çok çarpıcı olan aşırı aktivitede bir azalma sağlayabilir. Ancak dikkatsizlik, dürtüsellik ve iç huzursuzluk büyük zorluklar olmaya devam eder. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan ergenler tarafından çarpık bir benlik duygusu ve benliğin normal gelişiminde bir bozulma bildirilmiştir. Ayrıca, ek sorunlar eklenerek aşırı agresif ve antisosyal davranışlar gelişebilir. DEHB olan ve belirgin biçimde meydan okuyan, itaatsiz, kışkırtıcı davranışların varlığı ve yokluğu ile tanımlanan karşıt olma karşı gelme bozukluğu görülebilir. Bu gençler, topluluk kontrollerinden daha fazla ebeveyn-genç çatışması yaşadıklarını değerlendirdiler.

DEHB’li gençlerin ebeveynleri derecelendirme egzersizini gerçekleştirdiğinde artan ebeveyn-genç çatışması olur. Buna ek olarak, 11-15 yaşındakiler arasında yapılan bir araştırma, hiperkinezisi olanların “ciddi bir arkadaşlık eksikliğine” sahip olma olasılığının genel popülasyondan iki kat daha fazla olduğunu göstermiştir.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Tedavi

Eğer doğru tedavi sağlanmaz ise şu sorunlar yaşanır. Çocuğun ya da gencin yapısal zorluklarından kaynaklanan davranış sorunları ve okul başarısızlıkları devam edecektir. Çevresinden olumsuz eleştiriler alma riski artacaktır. Bütün bunlar çocuğun ya da gencin ikincil sorunlar geliştirmesine yol açacaktır. Yani okul başarısızlıkları ileride iş yaşamındaki başarısızlıklara; arkadaş ve aile ilişkilerinde yaşadığı sorunlar da ileride sosyal ilişkilerinde hatta evlilik yaşamında sorunlar yaşamasına yol açabilecektir. Yine depresyon, davranım bozukluğu gibi ek başka psikiyatrik bozukluklar da söz konusu olabileceği unutulmamalıdır. Bu bakımdan tanının muayene ve değerlendirme ile doğru konması ve sonrasında tedavisi çok önemlidir.

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, belirli bir göreve odaklanmayı zorlaştıran davranışsal bir sağlık durumudur. DEHB olan çocuklar okulda sorun yaşayabilir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu sorunu olan çocuklar genellikle genel olarak yanlış davranış veya dikkat çekme olarak karıştırılabilir veya yanlış etiketlenebilir. Ebeveynler için dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu belirtileri ve semptomlarını bilmek önemlidir.

👨‍⚕️ Uzman Klinik Psikolog Aydın Yüksel
EMDR Terapisti 🧠 Neurofeedback Terapisi

🏥 Brain Center ® İstanbul
🍀 Kişisel Gelişim Merkezi
Ritim İstanbul AVM, Maltepe – İstanbul 🌍

DEHB Testi Randevusu 📞 0216 688 77 78